Hop en terroir

Beer buzzwords: we zijn er dol op. Het ene moment hoor je iedereen lullen over de ‘crushability’ van een bier. Het volgende moment kan iemand niet ophouden over de ‘white whale’ die hij afgelopen weekend dronk en vervolgens zit je een halfuur te discussiëren of een bier nou ‘figgy’ of ‘funky’ ruikt. Een andere trend die waarneembaar is, maar tegelijkertijd ook lijkt te beklijven, is terroir en dan met name hoe dit zich uit binnen de hopteelt. In dit artikel praten we je bij over wat het betekent.

De Fransen, de Italianen en de Chilenen: alle wijnboeren, wijnmakers en wijnkenners zien het als een onlosmakelijke factor van invloed in wijn. Terroir. Terroir betekent: aarde. Maar binnen de druiven en hopteelt slaat het op de combinatie van omgevingsfactoren en teelttechniek (die vaak inherent is aan een geografische locatie ofwel plek). Poeh, hé. Wat een moeilijke praat allemaal! De plek waar iets groeit, is bepalend voor de smaak. En iedereen die eens een Italiaanse tomaat heeft geproefd kan dat beamen. Die smaakt nou eenmaal anders dan een in een kas geteelde tomaat uit Nederland.

Teeltlocatie heeft invloed op smaak

Hop is een van de ingrediënten die nodig is om bier te brouwen en ,net als de andere ingrediënten water, mout en gist, mega bepalend voor de smaak. Specifieker gezegd over de mate van bitterheid en fruitigheid of kruidigheid van het bier. We wisten natuurlijk al lang dat de verschillende hoprassen elk een ander effect hadden. De ene wat geschikter voor de bitterheid, de ander wat lekkerder als dryhop. De ene fruitig, de ander kruidig. Voor elk wat wils! Maar nu blijkt dat niet alleen het ras, maar ook de teeltlocatie en teelttechnieken van invloed zijn. Dit wordt ondersteund door een combinatie van genetische en biochemische data. En natuurlijk het proeven van heel veel bieren.

Hop wordt op het hele noordelijk halfrond verbouwd. Maar overal zijn de factoren net even wat anders. Andere bodemsamenstelling, verschillende klimaten en andere teelttechnieken. Hierdoor kan eenzelfde ras op een andere plek totaal andere aroma en smaakcomponenten teweeg brengen.

Het onderzoek door De Proefbrouwerij

De Proefbrouwerij uit België startte een onderzoek naar hoe de hopsoort Amarillo geteeld op verschillende locatie andere aroma en smaakcomponenten bracht. Het bleek evident dat de verschillen te wijten waren aan de teeltlocatie. Hierna werd het onderzoek uitgebreid met 14 andere commerciële hoprassen. Voordat een batch hop werd meegenomen in het onderzoek werd de rasechtheid bevestigd.

Grofweg werden er na het onderzoek drie grote hopterroirs gedefinieerd.  Europa (België, Duitsland, Tsjechië), Noord-Amerika (Idaho, Oregon en Washinton) en Australië/Nieuw-Zeeland. Er bleek wel verschil te zitten tussen de invloed van terroir per hopsoort. Bij Amarillo kwamen de verschillen duidelijker naar voren dan bij Centennial.

It’s a dirty job, but someone’s gotto do it

Om de onderzoeksresultaten te verkrijgen werden er single-hop bieren gebrouwen met de verschillende hoprassen uit verschillende teeltgebieden. Deze werden door een professioneel panel beoordeeld op smaak en aroma om de uiting in bier te kunnen beoordelen. De bieren waren allen identiek, op de hop na. Door middel van het maken van smaakspinnenwebben werden de verschillen en overeenkomsten bestudeerd.

bron: De Proefbrouwerij

Wat hebben we eraan?

Leuk, leuk. Maar – wat hebben we eraan? Nou ten eerste vinden wij het een goede zaak dat er wat meer bewustzijn ontstaat over de herkomst van de ingrediënten van bier. Het maakt het ook een interessant onderwerp van een bierproeverij, om de nuances binnen een hopsoort te leren kennen. Daarnaast is het voor brouwers super relevante informatie om te kunnen sturen op het zo constant mogelijk brouwen van hun bier. Je kunt je voorstellen dat een brouwer nu wel even twee keer kijkt of de hop die hij besteld voor zijn hardloper, wel uit het land komt waar hij normaal gesproken de hop ook vandaan haalt.